Jaarlijks vliegen er gemiddeld te weinig gruttokuikens uit om de populatie in stand te houden. Dat bleek 26 oktober 2023 tijdens de presentatie van het Jaarbericht 2023 – Weidevogels in Fryslân. Ook in 2023 kwam het broedresultaat weer net onder voldoende uit. Toch is het beeld van de afgelopen vijf jaren niet alleen negatief.
Een opsteker is bijvoorbeeld de plus die dit jaar bij de grutto te zien is in de vestigingsfase. Deze plus is vermoedelijk te danken aan het hoge broedsucces van twee jaren eerder. Het voorjaar van 2021 was extreem nat en dat leverde veel kuikens op die ook echt volwassen geworden zijn. Grutto’s komen voor het grootste deel pas in hun tweede jaar terug naar Fryslân, wat nu in 2023 extra meldingen opleverde van nesten en broedparen.
Die meldingen komen van duizenden vrijwilligers en professionals die zich ieder jaar inspannen om de weidevogels in Fryslân te tellen en te beschermen. Zij werken voor één van de zes organisaties die hun gegevens jaarlijks samenbrengen in een helder en leesbaar overzicht, het Jaarbericht – Weidevogels in Fryslân. De samenstellers van dit Jaarbericht zijn vertegenwoordigers van Sovon Vogelonderzoek Nederland, Kollektiven Beried Fryslân (KBF), It Fryske Gea, Staatsbosbeheer, de Bond Friese VogelWachten (BFVW) en Natuurmonumenten.
De redactie werkt in opdracht van Provinsje Fryslân. Gedeputeerde De Vries kreeg afgelopen donderdagmiddag dan ook het eerste exemplaar van het Jaarbericht 2023 overhandigd. Deze keer tijdens een presentatie bij boer Meindertsma uit Wyns.
In het Jaarbericht wordt ingegaan op de noodzaak om de kuikenoverleving te verbeteren. Door in een gebied verschillende maatregelen te combineren kan een gevarieerd landschap ontstaan (mozaïek) waar de kuikens voldoende voedsel en schuilmogelijkheden kunnen vinden. Voorbeelden van die maatregelen zijn hoog waterpeil, beweiden en voorweiden, kruidenrijke stroken en niet alles tegelijk maaien De schuilplaatsen zijn nodig om te kunnen ontsnappen aan roofdieren (predatoren). Die predatoren kan het daarnaast ook lastiger gemaakt worden door de omgeving voor hen minder aantrekkelijk te maken, bijvoorbeeld door ruigtes te verwijderen. Op dit moment is de actieve bestrijding van predatoren het onmisbare sluitstuk in het verbeteren van de kuikenoverleving.
Het hele Jaarbericht is hier in te zien.
Foto cover: Jappie Seinstra